Ana sayfa Hot topıcs/Güncel DÜNYANIN SIRTINI GÜÇLENDİREN BİR FİKİR

DÜNYANIN SIRTINI GÜÇLENDİREN BİR FİKİR

PAYLAŞ

Ölümcül de değil, bulaşıcı da. Fakat başa çıkması çok zor ve herkes için son derece masraflı: kronik sırt ağrısı yaygın medikal bozukluğu. Ancak motorlu bir dış iskelet özellikle hassas bel omurgaları için rahatlık sağlayabilir. Fransız üretici Japet, ürünü yüksek kalite gerektirdiğinden ve de her bir gramın öneminden ötürü bu noktada FAULHABER’e güveniyor.

Sırt ağrısı, her on istirahat izninden birinin ve erken emekliliklerin yüzde 13’ünün sebebi. İnsanların %80’i bu bozukluğu bizzat deneyimlemekte olup getirdiği ağrı ise toplam nüfusun yüzde 10 ila 20’si için kronik. Bu rakamlar, ekonomi ve sağlık sistemine yıllık takip maliyetlerinin 20 milyar avro olarak tahmin edildiği Fransa’dan geliyor. Benzer değerlere tüm endüstriyel ülkelerde ulaşmak mümkün.

Omurganın olumsuz yönde gerilmesi ve devamlı olarak aşırı yüklenmesi, kronik sırt ağrılarının açık ara en yaygın nedenlerini oluşturuyor. Bu uygun olmayan gerilme, aslında basit bir kural izlenerek kolayca önlenebilir: Yükleri daima dizlerle ve üst gövdeyi dik tutarak kaldırmak. Ancak günlük hayatta ve birçok işte bu kuralı takip etmek genellikle zor olabiliyor. Bir hastanın yataktan kalkmasına yardım etmek, arabadan bir kargo paketi kaldırmak, üretim sürecinde ağır parçalarla uğraşmak veya şantiyede ağır ve taşınabilir makinelerle çalışmak, ergonomik olarak doğru aralıkta gerginliğin tutulmasını son derece zorlaştırabiliyor. Kaldırılan ağırlık daha sonra kaçınılmaz olarak bükülen omurgaya baskı yapıyor.

Negatif kaldırma etkisi sorunu daha da kötüleştiriyor

Kaldıraç etkisi burada son derece negatif: bükülme derecesine bağlı olarak, 10 kilogramlık bir paket, alt omurganın lomber disklerine 50 kilograma eşdeğer bir kuvvet uygulayabilir. Fibrokartilajdan yapılan bu doğal darbe emiciler son derece sağlam ve esnek olsalar da, zamanla yaşlanırlar ve sürekli olarak uygunsuz zorlamaya maruz kaldıklarında erken aşınabilirler. Bu nedenle küçülürler, sönümleme etkisi azalır ve komşu kemik dokusu da değişir, ki bu da genellikle ağrıya neden olur . Diskin kayması durumunda, intervertebral disk gerçekten yırtılır, merkezi dışarı kayar ve çevredeki sinirlere son derece ağrılı bir şekilde baskı yapar.

“Bu olumsuz gerilmeden kaçınmak her zaman için mümkün değilse, rahatlama sağlayacak diğer önlemler düşünülmelidir” diyor Antoine Noel. Robot mühendisi olan Noel, 2015 yılında Amelie Blondeaux ve Damien Bratic ile birlikte Lille’de Japet şirketini kurdu. “Amacımız bel omurgası için aktif bir destek korsesi geliştirmekti. İstenmeyen zorlanma motor gücü ile dengelenmeli, böylece intervertebral diskler korunmalıydı.”

Aktüatörler ile rahatlama

Çalışmalarının sonucunda Japet.W isimli dış iskelet ortaya çıkıyor. Bu iskelet temel olarak, gövdenin her iki tarafında ikişer adet olmak üzere toplam dört aktüatör ile birbirine bağlanan iki kemerden oluşuyor. Üst kemer sırtı desteklerken, alt kemer kalçalara yerleştiriliyor. Aktüatörler, seri elastik aktüatörler (SEA) olarak adlandırılıyor. Kendilerine etki eden gücü “hissediyorlar” ve buna karşı koymak için kendi motor güçlerini kullanıyorlar.

En önemli unsurlar ise motor, hareket vidası ve yay. Örneğin, dış iskeleti takan kişi öne eğilir ve bir ağırlık kaldırırsa, potansiyometre uygulanan kuvveti ölçüyor. Bu ölçüm sinyali, redüktör ile tahrik hareket vidasına bağlanan motoru çalıştırıyor. Hareket vidasının döndürülmesiyle, motor gücü yaya aktarılıyor. Alt kemerden üst kemere baskı yapıyor, üst gövdeyi destekliyor ve bel omurgasını rahatlatıyor. Dış iskelet tarafından sağlanan rahatlama seviyesine göre, kullanıcı dört seviyeden birini seçebiliyor. Cihazın kumandası ve pili çift kemere de entegre edilmiş şekilde geliyor.

“Eklenen baskının sonucu olarak kalçalar yalnızca hafif bir ek zorlanma yaşasa da, her durumda çok daha ağır kuvvetlere bile sorunsuz bir şekilde zaten dayanabiliyorlar,” diyor Antoine Noel. “Öte yandan bel omurgasına etki eden kuvvet büyük ölçüde azaltılıyor. Her şeyden öte, önemli ölçüde azaltılan veya tamamen önlenen durum ise bükülmüş pozisyondayken intervertebral diskler üzerinde oluşan aşırı zorlanma. Aynı zamanda üst gövdenin pozisyonu da iyileştiriliyor.

Mikromotorlar dört araç kaldırıyor

Japet’in kurucuları, FAULHABER ile ilk kez bir ticaret fuarında tanışmış. O zamanlar şirketleri hala kuzey Fransa’daki bir kliniğin yan odasındaki teknik test laboratuvarından ibaretti. İlk satış ise hala uzak bir gelecekteydi. İlk test cihazlarında, üç genç girişimci, kontrolü çok kısıtlı, ucuz ve gürültülü motorlar kullanmışlar. FAULHABER uzmanları ise genç mühendislerin fikirlerini beğendi. Onları yoğun danışmanlıkla ve zorlu uygulamanın ihtiyaçlarını karşılayabilecek yüksek kaliteli motor prototipleriyle desteklediler. Antoine Noel, “Ürünümüzü seri üretime hazır hale getirmemizde bu çok önemli bir rol oynadı” diyor.